Латинская Америка как зона конкуренции в турецко- иранских отношениях
- Авторы: Сефер Г.1
-
Учреждения:
- Санкт-Петербургский государственный университет
- Выпуск: № 8 (2025)
- Страницы: 46-62
- Раздел: Международные отношения
- URL: https://ruspoj.com/0044-748X/article/view/691050
- ID: 691050
Цитировать
Полный текст



Аннотация
Одной из отличительных черт отношений между Турецкой Республикой и Исламской Республикой Иран является уникальное сочетание сотрудничества и соперничества. Использование религиозных организаций и конфессий в качестве внешнеполитического инструмента, задействование «мягкой силы», а также налаживание экономических связей в последние годы определяют характер турецкой и иранской внешней политики в Латинской Америке. При этом Турция и Иран зачастую применяют не одни и те же, а разные внешнеполитические методы. В рамках данной статьи предпринята попытка проанализировать внешнеполитические аргументы, используемые Анкарой и Тегераном в Латинской Америке, и определить уровень их конкуренции на континенте.
Ключевые слова
Об авторах
Гелен Сефер
Санкт-Петербургский государственный университет
Автор, ответственный за переписку.
Email: sefergelen001@gmail.com
ORCID iD: 0000-0002-3127-3517
аспирант
Россия, РФ, 199034 Санкт-Петербург, Университетская наб., д. 7–9Список литературы
- Хлопов О.А. Политика США в Латинской Америке: интересы, проблемы и перспекти-вы. The Scientific Heritage. М., 2021, № 77, cc. 41-48 [Khlopov O.A. Politika SSHA v Latinskoy Amerike: interesy, problemy i perspektivy[US policy in Latin America: interests, problems and pro-spects]. The Scientific Heritage. Moscow, 2021, N 7, pp. 41-48 (In Russ.).
- Хейфец В.Л., Хейфец Л.С. Латиноамериканская cтратегия США на современном этапе. Актуальные проблемы экономики и управления. M., 2014, № 4(4). сс. 150-160 [Jeifets V.L., Jeifets L.S. Latinoamerikanskaya ctrategiya SSHA na sovremennom etape [The US Latin American Strategy at the Current Stage]. Aktual'nyye problemy ekonomiki i upravleniya. Moscow, 2014, N 4(4), pp. 150-160 (In Russ.).
- Интервью с проф. доктором Мехметом Озканом, Национальный университет обороны Турции (Milli Savunma Üniversitesi). 09.02.2025. Личный архив автора.
- Интервью с проф. доктором Мехметом Озканом, Национальный университет обороны Турции (Milli Savunma Üniversitesi). 04.04.2025. Личный архив автора.
- Глухов И.Д. Эволюция внешнеполитического курса Ирана в Латинской Америке в контексте трансформации системы международных отношений. Ближний и Постсоветский Восток. М., 2023. № 3 (3), cc. 77-96 [Glukhov I.D. Evolyutsiya vneshnepoliticheskogo kursa irana v latinskoy amerike v kontekste transformatsii sistemy mezhdunarodnykh otnosheniy [Evolu-tion of Iran's foreign policy course in Latin America in the context of transformation of the system of international relations]. Blizhniy i Postsovetskiy Vostok. Moscow, 2023, N 3(3), pp. 77-96 (In Russ.).
- Özkan M. İran'ın Latin Amerika politikası. İram İran Araştırmaları. Analiz Yayinlari. Ankara, 2017. p.17. [Iran's policy towards Latin America]. (In Turkish).
- Yetim M. Liberal Temelde Kurumsallaşan Türkiye-Latin Amerika İlişkileri. Anadolu Üniver-sitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Eskişehir. 2019. Vol. 19(1), pp: 167-178. [Turkey-Latin America Relations Institutionalized on Liberal Basis]. (In Turkish).
- Gonzalez Levaggi A., Ferez M. Turquía-América Latina y el Caribe: Una Asociación Emergente. İstanbul, Bahçeşehir University Press, 2016, 410 p..
- Davutoğlu A. İş dünyası artık dış politikanın öncülerinden. Ahmet Han ile Röportaj. Turk-ishtime. 2004. [Businesses are now at the forefront of foreign policy]. (In Turkish).
- Davutoğlu A. Turkey’s Zero-Problems Foreign Policy. Foreign Policy. 20.05.2010. Availa-ble at: https://foreignpolicy.com/2010/05/20/turkeys-zero-problems-foreign-policy/ (accessed 25.03.2025).
- Gonzalez Levaggı A. Turkey and Latin America: A New Horizon for a Strategic Relation-ship. Dergipark Perceptions: Journal of International Affairs. 2013, vol. XVIII, N 4, pp. 99-116.
- Farah D., Tavarez A. Iran in Latin America: Malign Alliances, “Super Spreaders,” and Al-ternative Narratives. Institute for National Strategic Studies. Available at: https://inss.ndu.edu/Media/News/Article/2643480/iran-in-latin-america-malign-alliances-super-spreaders-and-alternative-narrativ/ (accessed 21.01.2025).
- Хейфец В.Л. Хадорич Л.В. Кризис в Венесуэле и региональная интеграция, Мировая экономика и международные отношения. М., 2017. № 5(61), cc.79-87 [Kheifets V.L., Khadorich L.V. Krizis v Venesuele i regional'naya integratsiya [The Venezuelan Crisis and Regional Integration]. Mirovaya ekonomika i mezhdunarodnyye otnosheniya. Moscow, 2017, N5(61), pp. 77-96 (In Russ.).
- Özkan M. İran-Latin Amerika İlişkileri (1999-2017): Süreç, Kapsam ve Sonuç, Akademik Ortadoğu. [Iran-Latin America Relations (1999-2017): Process, Scope and Outcome]. Journal of Middle Eastern Studies. İstanbul. 2017. vol. 12, N1, pp. 1-16. (In Turkish).
- Presidente de Venezuela sostiene encuentro con su homólogo de Irán. Telesur TV.net. 12.06.2023. Available at: https://www.telesurtv.net/news/venezuela-presidente-maduro-encuentro-iran-ebrahim-raisi-20230612-0033.html (accessed: 25.03.2025).
- Amizade indestrutível”: Irã e Venezuela assinam acordo de cooperação de 20 anos. Glo-bo.com. Available at: https://g1.globo.com/mundo/noticia/2022/06/11/amizade-indestrutivel-ira-e-venezuelaassinam-acordo-de-cooperacao-de-20-anos.ghtml (accessed 21.01.2025).
- Иран и Никарагуа подписали три соглашения о сотрудничестве. РИА Новости. 15.06.2023. [Iran i Nikaragua podpisali tri soglashenija o sotrudnichestve [Iran and Nicaragua have signed three cooperation agreements]. Available at: https://ria.ru/20230615/soglasheniya-1878231202.html (accessed 26.12.2024) (In Russ.).
- Berman I. Humire J. M. (Eds.). Iran’s Strategic Penetration of Latin America. Lanham, Boulder, New York, London. Lexington Books. 2014, 142 p.
- ParsToday. İran Cumhurbaşkanı: İran ile Bolivya arasındaki ilişkiler özgürlükçü tutumlara dayanıyor. 11.02.2024. [Iranian President: Relations between Iran and Bolivia are based on liberal attitudes]. Available at: https://parstoday.ir/tr/news/iran-i262712%C4%B0ran_cumhurba%C5% 9Fkan%C4%B1_%C4%B0ran_ile_boli-vya_aras%C4%B1ndaki_ili%C5%9Fkiler_%C3%B6zg% C3%BCrl%C3%BCk%C3%A7%C3%BC_tutumlara_dayan%C4%B1yor (accessed 05.05.2025).
- Parlamento ratifica tres acuerdos suscritos con la República Islámica de Irán dirigidos a los sectoreseconómico, salud y judicial. Asamblea Nacional de Nicaragua. 28.06.2023. Available at: https://noticias.asamblea.gob.ni/parlamento-ratifica-tres-acuerdossuscrito-con-larepublica-islamica-de-iran-dirigidos-a-los-sectores-economico-salud-yjudicial (accessed 04.04.2025).
- Romero F. Relación cada vez más estrecha de Nicaragua e Irán causa extrañeza en la región.BloombergLínea. 08.02.2023. Available at: https://www.bloomberglinea.com/ 2023/02/08/relacion-cada-vezmasestrecha-de-nicaragua-e-iran-causa-extraneza-en-la-region (accessed 01.04.2025).
- Irã comemora Dia das Forças Armadas e 120 anos de relações diplomáticas com o Brasil. Diplomaciabusiness.com. Available at: https://www.diplomaciabusiness.com/ira-comemora- diadas-forcas-armadas-e-120-anos-de-relacoes-diplomaticas-com-o-brasil (accessed 01.02.2025).
- Mehr Haber Ajansı. İran ve Brezilya dışişleri bakanları ikili ilişkileri görüştü. Available at:https://tr.mehrnews.com/news/1925447/%C4%B0ranveBrezilyad%C4%B1%C5%9Fi%C5% 9Fleribakanlar%C4%B1ikiliili%C5%9Fkilerig%C3%B6r%C3%BC%C5%9Ft%C3%BC (accessed 01.04.2025).[Foreign ministers of Iran and Brazil discuss bilateral relations].
- Fidel ve Ruhani Havana'da buluştu. Sputnik Türkiye. 20.09.2019. [Fidel and Rouhani meet in Havana].Available at: https://anlatilaninotesi.com.tr/20160920/kuba-havana-fidel-castro-ruhani-1024894930.html (accessed 28.12.2024).
- Anadolu Ajansı. İran Cumhurbaşkanı Ruhani Küba'da. [Iranian President Rouhani in Cuba]. Available at: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/iran-cumhurbaskani-ruhani-kubada/648882. (accessed 28.03.2025).
- رئیس جمهور: روابط با کشورهای مستقل آمریکای لاتین یک ارتباط راهبردی است. IRNA. [President: Rela-tions with independent Latin American countries are a strategic relationship]. Available at: https://www.irna.ir/news/85137479 (accessed: 26.12.2024). (In Persian).
- Keshavarz A. Iran and Hezbollah in the Tri-Border Areas of Latin America: A Look at the ‘Old TBA’ and the ‘New TBA. Small Wars Journal. Bloomington, Universe, 2015, pp. 1-16.
- Хейфец Л.С. Коновалова К.А. Парагвай в современных международных отношениях. Три принципа стратегии малого южноамериканского игрока. Латинская Америка. М., 2023, № 11, cc. 35-45 [Jeifets L.S., Konovalova K.A. Paragvay v sovremennykh mezhdunarodnykh otnosheniyakh. Tri printsipa strategii malogo yuzhnoamerikanskogo igroka [Paraguay in contempo-rary international relations. Three principles of strategy for a small South American player]. Latinskaya Amerika. Moscow, 2023, N 11, pp. 35-45 (In Russ.).
- Johnson S. Iran’s Influence in the Americas. Center for Strategic and International Studies. Available at: https://csis-website-prod.s3.amazonaws.com/s3fs-public/legacy_files/files/publi-cation/120312__Johnson_Iran%27sInfluence_web.pdf (accessed 18.12.2024).
- آمادگی ایران برای تدوین برنامه جامع همکاریهای بلند مدت با برزیل. IRNA. 2023. [Iran's readiness to develop a comprehensive long-term cooperation plan with Brazil]. Available at: https://www.irna.ir/news/85129874/%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%A8%D9%84%D9%86%D8%AF%D9%85%D8%AF%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%B2%DB%8C%D9%84 (ac-cessed: 26.12.2025).
- İran gemilerinin Brezilya'ya yanaşması Tahran için bir zaferdir. ParsToday. 04.03.2024. [Iranian ships docking in Brazil is a victory for Tehran]. Available at: https://parstoday.ir/tr/news/irani233036%C4%B0ran_gemilerinin_brezilya'yayana%C5%9Fmas%C4%B1_tahran_i%C3%A7in_bir_zaferdir (accessed: 26.02.2025).
- IRNA. Latin America a key market for Iran: Amirabdollahian. 14.06.2023. Available at: https://en.irna.ir/news/85140971/Latin-America-a-key-market-for-Iran-Amirabdollahian (accessed: 26.01.2025).
- Ozkan M., Chatterjee K. Islamic Values in Foreign Policy Perspectives on ‘Secular’ Turkey and ‘Islamic’ Iran. Values in Foreign Policy: Investigating Ideals and Interests. Lanham, Rowman and Littlefield, 2019, pp.115-134.
- Biçen G. Ayetullah Humeyni’nin Düşünce ve Pratiğinde Velayet-i Fakih. ÖNSÖZ YAYINCILIK. İstanbul. p.189. [Velayat-e Faqih in Ayatollah Khomeini's Thought and Practice]. (In Turkish).
- Ozkan M. Latino Muslims and Radical Extremism: Why There is No Daesh (ISIS) Threat in Latin America. Journal of Muslim Minority Affairs. Vol. 37, N3, pp. 284-293.
- Pepin T. Harnessing Ideology: Addressing Iran’s ‘Soft Power’ in Latin America. Mana-ramagazine. Available at: https://manaramagazine.org/2023/02/irans-soft-power-in-latin-america/ (accessed 30.12.2024).
- How Iran Exports its Ideology. Iran's Ideological Expansion Final Report (11.28.23). Available at: https://www.unitedagainstnucleariran.com/sites/default/files/expansion/Iran% 27s%20Ideological%20Expansion%20Final%20Report11.28.23JCJMBJC.pdf (accessed 10.10.2024).
- Priego A. La influencia de Irán (e Hizbulá) en América Latina. El Instituto Español de Estudios Estratégicos. Available at: https://www.ieee.es/Galerias/fichero/docs_opi-nion/2022/DIEEEO86_2022_ALBPRI_Iran.pdf (accessed: 28.02.2025).
- Rasuli K. Cultural dıplomacy: an investıgation on cultural diplomacy activities in Iran to Af-ghanistan. SDE Akademi dergisi. Ankara, May-August 2021, Vol.1, N2, pp. 42-73.
- Paredes E. Michael J. Michael B. Propaganda, Narratives and Influence in Latin America: Iran, Hezbollah and Al-Tajammu, International Institute for Counter-Terrorism. Herzliya, July 2022, pp. 4-15.
- Ивановский З.В. «Розовая волна» в Латинской Америке: стратегия и тактика новых левых. Латиноамериканский исторический альманах. М., 2024, № 42, cc. 221-257 [Ivanovski Z.V. «Rozovaya volna» v Latinskoy Amerike: strategiya i taktika novykh levykh. [“Pink Tide” in Latin America: Strategy and Tactics of the New Left]. Latinoamerikanskiy istoricheskiy al'manakh. Moscow, 2024, N 42, pp. 221-257 (In Russ.).
- Levitt M. Iran and Hezbollah Remain Hyperactive in Latin America. The Washington Insti-tute for Near East Policy. 2016. Available at: https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/iran-and-hezbollah-remain-hyperactive-latin-america (accessed: 21.12.2024).
- Montoya M.D. War on Terrorism Reaches Paraguay’s Triple Border. Jane’s Intelligence Re-view. London, Vol.13, N12, 2001. pp. 12-15.
- United States. Department of State. Argentina. Country Reports on Human Rights Practices. 2001. Washington: Bureau of Democracy. Human Rights, and Labor. 2002. Available at: http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2001/wha/8278.htm (accessed: 20.08.2024).
- Antolin A.H. Organized Crime: A Perspective from Argentina. Jay S.A. Das D. K. Verma A.(eds.) Organized Crime: World Perspectives. Upper Saddle River. Prentice Hall, Chapter 14, 2003, pp. 317-329.
- EURONEWS. Arjantin 30 yıl önceki İsrail Büyükelçiliği saldırısından İran'ı sorumlu tuttu. 12.04.2024. [Argentina blamed Iran for the Israeli Embassy attack 30 years ago]. Available at: https://tr.euronews.com/2024/04/12/arjantin-30-yil-onceki-israil-buyukelciligi-saldirisindan-irani-sorumlu-tuttu (accessed 24.12.2024).
- Аргентина требует ареста иранского министра, считая его причастным к теракту в 1994 году. TACC, 24.05.2024. [Argentina trebuet aresta iranskogo ministra, schitaja ego prichast-nym k teraktu v 1994 godu [Argentina demands the arrest of the Iranian minister, considering him involved in the terrorist attack in 1994]. TACC. Available at: https://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/20631793 (accessed 20.11.2024). (In Russ.).
- Şarku’l Avsat. İran yapımı İHA’lar Bolivya-Arjantin ilişkilerinde krize neden oldu. [Iranian-made drones have caused a crisis in Bolivia-Argentina relations]. Available at: 27.07.2023. https://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/4455546i%CC%87ranyap%C4%B1m%C4%B1-i%C C%87ha%E2%80%99lar-bolivya-arjantin-ili%C5%9 Fkile rinde-krize-neden-oldu (accessed 20.10.2024).
- Levaggi A.G. Múgica T. Navigating Argentina's BRICS Entry: between domestic dynamics and geopolitical Implications. Policy Brief. San Francisco, Vol.9, N2, 2023, pp.1-4.
- Leali F. Polícia Federal aponta elo entre facção brasileira e Hezbollah. O GLOBO Politica. 2014. Available at: https://oglobo.globo.com/politica/policia-federal-aponta-elo-entre-faccao-brasileira-hezbollah-14512269 (accessed: 10.11.2024).
- Interview with Persio Gloria de Paula (Brazilian researcher) on 15.12.2024. Личный архив автора.
- Хейфец В. Л. Правдюк Д. А. Страны Латинской Америки и проблема «Исламского государства». Латинская Америка, М., 2016, № 5, cc. 62-74 [Jeifets V.L., Pravdiuk D.A. Strany Latinskoy Ameriki i problema «Islamskogo gosudarstva». [Latın Amerıcan States and Problem of "Islamıc State"]. Latinskaya Amerika. Moscow, 2016, N 5, pp. 62-74 (In Russ.).
- Keshavarz A. Iran and Hezbollah in the Tri-Border Areas of Latin America: A Look at the ‘Old TBA’ and the ‘New TBA. Small Wars Journal. Bloomington, Universe, 2015, pp. 1-16.
- Dardo Lopez-Dolz. Iran and Hezbollah in the Western Hemisphere. Statement U.S. House of Representatives Committee on Foreign Affairs Subcommittee on the Western Hemisphere & Sub-committee on the Middle East and North Africa. Lima, March 18, 2015, pр.1-8.
- Opрenheimer A. Brazil a nuclear power? Probably not. Cleverland.com. 2009. Available at: https://www.cleveland.com/opinion/2009/10/brazil_a_nuclear_power_probabl.html (accessed 25.11.2024).
- Botta P. P. Iran en America Latina: Desde Venezuela hacia Brasil. Ágora Internacional. 2009. Vol. 4, N9, pp.43-47.
- Dilegge D. Keshavarz A. Bunker R. J. (Eds.). Iranian and Hezbollah Hybrid Warfare Activi-ties. A Small Wars Journal Anthology. Bloomington, Universe, 2016, р.780.
- U.S. Department of the Treasury. Available at: http://www.treas.gov/ press/releases/hp1036.htm (accessed 28.12.2024).
- Diyanet İşleri Başkanlığı. Kuruluş ve Tarihi Gelişim. [Directorate of Religious Affairs. Es-tablishment and Historical Development]. Available at: http://www.diyanet.gov.tr/ tr/icerik/kurulus-ve-tarihce/8 (accessed:10.10.2024). (In Turkish).
- Yılmaz M. N. İşi İ. Kuruluşundan Günümüze Diyanet İşleri Başkanlığı Tarihçe-Teşkilat-Hizmet ve Faaliyetler. Ankara, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2019, 1022 p. (In Turkish).
- Türkiye Diyanet Vakfı. Available at: https://tdv.org/tr-TR/ (accessed: 10.04.2025). (In Turk-ish).
- Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı, 2018. Available at: https://disiliskiler.diyanet.gov.tr/Detay/212/1latinamerika%C3%BClkelerim%C3%BCsl%C3%BCman-dini-liderler-zirvesi-sona-erdi (accessed: 28.12.2024). (In Turkish).
- Yılmaz, A. N. Kılıçoğlu, G. Directorate of Religious Affairs as a Soft Power Actor in Tur-key’s Latin American Initiative. Journal of Current Researches on Social Sciences. 2016, 6 (1), pp. 135-154.
- Turkish Cooperation and Coordination Agency. Activities by Region. Available at: https://tika.gov.tr/en/our-activitie s/activities-by-region/ (accessed: 03.01.2025).
- Aslan H. "Yumuşak Güç" ve "Sert Duruş" Bağlamında İran’ın Latin Amerika Politikası. Dünya Siyaseti. [Iran's Latin American Policy in the Context of “Soft Power” and “Hard Stance”]. Available at: https://dunyasiyaseti.com/icerik/yumusak-guc-ve-sert-durus-baglaminda-iranin-latin-amerika-politikasi-.html (accessed: 03.05.2025). (In Turkish).
- Гелен С. Формирование имиджа Турции в Латинской Америке. Латиноамериканский исторический aльманах. М., 2024, № 42, cc. 203-220 [Formirovaniye imidzha Turtsii v Latinskoy Amerike [Building Turkey's Image in Latin America]. Latinoamerikanskiy istoricheskiy al'manakh. Moscow, 2024, N 42, pp. 203-220 (In Russ.).
- Par Le Nouvel Obs. L'Iran lance sa chaîne d'infos en anglais pour l'étranger. 2007. Available at: https://www.nouvelobs.com/monde/20070702.OBS4735/l-iran-lance-sa-chaine-d-infos-en-anglais-pour-l-etranger.html (accessed:23.02.2025).
- López J. Ahmadineyad a Chávez: 'Yo soy su hermano, y vamos a estar juntos hasta el final'. El Mundo. 25. 11.2009. Available at: https://www.elmundo.es/Ameri-ca/2009/11/25/noticias/1259187323.html (accessed 21.12.2024).
- T.C. Ticaret Bakanlığı. Available at: https://ticaret.gov.tr/yurtdisi-teskilati/guney-amerika (ac-cessed 18.12.2024).
- Türkiye İstatistik Kurumu-TUIK. Available at: https://data.tuik.gov.tr/Ka-tegori/GetKategori?p=dis-ticaret-104&dil=1 (accessed 18.04.2025).
- Гайнутдинова Л. А. Авджу Х. Политика «мягкой силы» Турции в странах Латинской Америки. Латинская Америка. М., 2023, № 6, cc. 23-39 [Gainutdinova L.A., Avdzhu Kh. Poli-tika «myagkoy sily» Turtsii v stranakh latinskoy Ameriki. [Turkey's soft power policy in Latin America]. Latinskaya Amerika. Moscow, 2023, N 6, pp. 23-39 (In Russ.).
Дополнительные файлы
